Սաբալան լեռ

Սաբալան լեռը գտնվում է Հայկական լեռանշխարհում, ներկայիս Իրանի հյուսիսարևմտյան հատվածում՝ Արդաբիլ նահանգում։ Այն Իրանի երրորդ ամենաբարձր գագաթն է՝ 4811 մետր բարձրությամբ՝ Դեմավենդից (5610 մետր) և Ալամ Կուհից (4850 մետր) հետո։ Սաբալանն ակտիվ հրաբուխ է, թեև վերջին ժայթքումը տեղի է ունեցել հնագույն ժամանակներում։ Սաբալանը համարվում է Իրանի բնական գեղեցկություններից մեկը և ունի զբոսաշրջային մեծ նշանակություն։ Սաբալանի գագաթը ծածկված է սառույցով և ձյունով գրեթե ամբողջ տարվա ընթացքում։ Լեռը կարևոր է ոչ միայն որպես բնական հրաշք, այլև ունի մեծ մշակութային և հոգևոր նշանակություն։ Ըստ տեղական լեգենդների, Սաբալանը կապված է Զրադաշտի հետ։

Սաբալան լեռան գագաթին է գտնվում հրաբխային խառնարային լիճը։ Այս լիճը հայտնի է իր յուրահատուկ գեղեցկությամբ և բնական ձևավորմամբ։ Լիճը գոյացել է ձնհալի և տեղումների շնորհիվ։ Այն չի միանում որևէ գետին և չունի հոսք։ Լիճը փոքր է՝ մոտ 40-50 մետր տրամագծով, սակայն խորությունը հստակ չափված չէ։ Լեռան շրջակայքում կան բազմաթիվ տաք ջրային աղբյուրներ, որոնք հայտնի են իրենց բուժիչ հատկություններով։ Ամենահայտնի աղբյուրներն են Սարեինի տաք աղբյուրները։ Տեղի ջերմային աղբյուրները հարուստ են հանքանյութերով և ունեն բուժական հատկություններ՝ հատկապես ռևմատիկ, մաշկային և մկանային հիվանդությունների համար։ Լեռան ստորոտը հարուստ է կենսաբազմազանությամբ։ Այստեղ կարելի է հանդիպել հազվագյուտ բույսերի, իսկ բարձրադիր վայրերում բնակվում են վայրի այծեր և արծիվներ։